Comóradh Náisiúnta an Ghorta Mhóir
12 Bealtaine 2018
Coláiste na hOllscoile
Ar Dé Sathairn 12 Bealtaine, bhí an tUachtarán Micheál D. Ó hUigínn ag feidhmiú ag Cuimhneachán Náisiúnta an Ghorta Mhóir i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh. Bhí an Tánaiste Simon Coveney T.D. ina theannta, ag déanamh ionadaíochta don Rialtas.
Tar éis an searmanas, thug an tUachtarán Ó hUigínn cuairt ar an mBothán, macasamhail d’áitreabh 4ú haicme (arna rangú i ndaonáireamh 1841 mar ‘cábán seomra amháin a tógadh le hábhar orgánach’), rud a léiríonn dálaí maireachtála uafásacha agus an-choitianta den am.
Sheol an Tánaiste, Simon Coveney, Gorta Mór na hÉireann Ar Líne, san Aula Maxima, COC. Is comhoibriú mór í an acmhainn dhigiteach nua seo idir Roinn na Tíreolaíochta i COC agus an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta agus beidh sí ina fhoinse luachmhar stair phoiblí don ghlúin reatha agus do na glúnta atá le teacht. Cuirfear mionsonraí faisnéise i dtírdhreach sóisialta, polaitiúil agus eacnamaíoch roimh an Ghorta Mhór agus dá éis ar fáil d’úsáideoirí ar fud an domhain den chéad uair, tríd an App nó tríd an ábhar a fheiscint ar líne.
San áireamh i searmanas foirmiúil bhí onóracha míleata agus searmanas fleascleagain ag Ambasadóirí go hÉirinn i gcuimhne orthusan uile a d’fhulaing nó a d’éag le linn an Ghorta, chomh maith le léamha, filíocht agus ceol, le dhá phíosa ceoil le Seán Doherty, – ar coimisiúnaíodh an dá cheann Professor Boole’s Farewell agus Fr McCarthy’s Lament, 1847 – go speisialta don ócáid ag COC. Sheinn an Vanbrugh le Niall Vallely, agus aíonna na hoibreacha seo. Sheinn Karan Casey agus Iarla Ó Lionáird, a chas le Cór cruinnithe comhdhéanta de Penny Dinners/High Hopes Choir, Cór Pobail Bhun an Tábhairne agus Cumann Córúil COC.
In óráid an Uachtaráin Ó hUigínn tagraíodh do na fachtóirí eacnamaíocha agus polaitiúla a chuir leis an nGorta, an tionchar a bhí aige ar shochaí na hÉireann agus ar an Ghaeilge, agus tábhacht na scoláireachta agus na n-ealaíon chun cuimhne na tubaiste is mó i stair na hÉireann a chaomhnú.
Ag labhairt roimh an gCuimhneachán, ghabh an Aire Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta, Josepha Madigan T.D.buíochas do COC ag rá go mbeidh “Coimisiúnú an cheoil ag COC a chum Seán Doherty mar chuid d’oidhreacht na n-imeachtaí an lae inniu agus is sampla eile é de thiomantas an Choláiste le fada chun an Gorta a chomóradh”.
Agus é ag labhairt an lá sin, dúirt an Tánaiste:
“Caitheadh na blianta ag forbairt an Ghorta Mhóir ar Líne agus is acmhainn iontach é do scoláirí uile an Ghorta Mhóir. Den chéad uair, beidh daoine in ann faisnéis a fheiceáil agus anailís a dhéanamh ar athruithe sa tírdhreach sóisialta, polaitiúil agus eacnamaíoch in Éirinn roimh agus i ndiaidh an Ghorta Mhóir.”
Dúirt Uachtarán COC, an tOllamh Patrick O’Shea:
Táim buíoch do gach duine a ghlac páirt sa chomóradh inniu. Mar phobal scoláirí, leanann COC ar aghaidh chun a chinntiú go gcuimhneofar go cuí ar na daoine a d’fhulaing le linn na tubaiste seo. Ba mhaith liom freisin aitheantas a thabhairt dár bpáirtnéirí sa phobal ar shaibhrigh a ndíograis agus a gcruthaitheacht an clár gníomhaíochtaí a eagraíodh chun comhthitim le Cuimhneachán inniu.
